Манас
Эрхлэн гаргасан: Мөнх дардас
- ISBN: 978-99962-948-2-2
- Хавтас: Зөөлөн
- Хэвлэгдсэн он:
- Хуудас: 388
- Хэмжээ:
- Үлдэгдэл: Дууссан
Киргизийн яруу найргийн бүтээлийн оргил нь "Манас баатар, Семетей, Сейтек" хэмээх гурамсан туульс юм. Киргизийн ард түмэн Манас баатарынхаа мэргэн удирдлаган дор нэгдэн нягтарч харийн булаан эзлэгчдийн эсрэг баатарлагаар тэмцэн ялж байгааг товойлгон харуулна. Түүнчлэн Манасыг шадар туслагч олон баатар эрэлхэг гавъяа байгуулан зарим нь эх орон, ард түмнийхээ төлөө баатарлагаар эрсдэж байгааг тод томруун үзүүлжээ.
Баатар төрсөн нь
Алтайн ууланд нутагтай
Азай буурал Жакыл
Ай түмэн халимаг, манжтай
Айл хөрш амьдарч байжээ.
Цагийн уртад өтөлж
Цал буурал болохдоо
Булбарай хонгор үрийг
Бурхан надад заяасангүй гэж
Үйл тавиландаа гомдож
Үхэл юугаан хүлээжээ.
Гуньж тэр гомдохдоо
Гутарч бүр цөхрөхдөө:
<Бурхнаас заяасан үргүй бол
Бум наслаад ч яана вэ,
Будаа тариа шиг сүргийг
Бэлчээж өсгөөд ч яах вэ
Хөлөг морийг минь унаж
Хөдөө хээрээр галгиулах
Хөдсөн дээлийг минь өмсөж
Хөгшин насанд минь тэтгэх
Халуун голомтыг минь залгаж
Хожим хойчид дурсах
Хонгор бяцхан үрийг
Хорвоо наад заяасангүй
Хүү минь, ураг минь
Хүрч аавдаа ирээч!
Жигүүр минь, удам минь
Заяаж намайгаа гялайлгаач!
Үй түмний дунд
Үргүй ганцаар зовж явна.
Үхэх мөч надтай
Өчиггүй учрах дөхөж байна.
Алдрай хонгор үргүйгээр
Амь нас эцсэлбэл
Хан энэ хорвоод
Харамсаж хэн уйлах вэ?
Хөө хуягаа зэвэрнэ гэхээс,
Хурдан хүлгээ өнчөрнө гэхээс
Өвгөн Жакыл миний
Өр зүрх шимширч байна.
Амраг хонгор үр минь
Азай буурал эцгийн чинь
Аглаг их хорвоод
Амьдрах мөч эцэслэх нь.
Замбуу энэ тивд
Заяасан үргүй миний
Зүрх сэтгэлийн гунигийг
Зүйрлэж юутай ч жишишгүй.
Ирт ган сэлмээ
Өвлөг гэж хэндээ өгөх вэ, би?
Халдаж ирсэн дайсныг
Хярга гэж хэндээ захих вэ, би?
Хамаг олон ардыг минь
Хартан дайсан бүсэлжээ.
Хал зовлонгоос тэднийг минь
Хамгаалж хэн аврах вэ?> гэжээ.