Монгол нэр томъёо судлал: Уламжлал шинэчлэл
- ISBN: 978-9919-24-097-4
- Хавтас: Хатуу
- Хэвлэгдсэн он: 2021
- Хуудас: 344
- Хэмжээ: 175х250 мм
- Жин: 716
- Үлдэгдэл: Дууссан
Энэхүү бүтээл таван хэсгээс бүрдэнэ. Эхний “Нэр томьёо судлал” хэсэгт 1990-ээд оны эхэн үеэс 2010-аад он хүртэлх нэр томьёо судлалаар дагнан бичсэн өгүүллүүдийг хамруулсан. Хоёр дахь “Хэлний бодлого ба Хэлний боловсрол” хэсэгт, профессор О.Адьяа ШУА-ийн Нийгмийн ухааны салбарын Бага чуулганы эрдэмтэн нарийн бичгийн даргын албыг хашиж “Хэлний бодлого, төлөвлөлт”-ийн чиглэлээр судалгаа шинжилгээ хийхийн зэрэгцээ шинжлэх ухааныг хөгжүүлэх, нийгэм, хэл соёлын холбоотой албан баримт бичиг боловсруулах олон ажилд хүч хөдөлмөрөө зориулж байх үедээ төрөөс баримтлах хэлний бодлого зохицуулалт, эх хэлний боловсрол, соёлын талаар судалгааны өгүүлэл, илтгэл хэвлүүлж байсныг эмхлэн оруулав. Гурав дахь “Толь бичиг, орчуулга судлал” хэсэгт О.Адьяагийн ОХУ-ын ШУА-ийн монголч эрдэмтэдтэй хамтран зохиосон “Большой академический русско-монгольский словарь” (Орос-монгол дэлгэрэнгүй их толь) дөрвөн боть бүтээлийн тухай болон уг толийн оршил хэсгийг орос болон монгол хэлээр бичиж боть бүрийн өмнө хэвлэснийг татаж оруулав. Мөн энэ хэсэгт нэрт дуун хөрвүүлэгч, академич Б.Ринчений орчуулах эрдэм, их туршлага, өвөрмөц арга барил, үлдээсэн үнэт өвийг үгийн утгач, хэл шинжээчийн билиг оюунаар харж, баялаг баримт жишээгээр баталж, өдий төдий өвөрмөц ба хэвшмэл хэллэг, үндэсний онцлогтой үг, өгүүлбэрийг тайлж, сонирхолтой гаргалга, тольчилсон тайлбар, орчуулгын онол-арга зүйн шинжтэй зөвлөмжүүдийг гаргасан судалгааг нь багтаав. Дөрөв дэх “Нэрт эрдэмтэн-багш, нэр томьёо судлаач” хэсэгт профессор О.Адьяагийн эрдэм шинжилгээ, судалгааны ажлын талаар бичсэн бусад эрдэмтдийн судалгааны өгүүлэл, ганц сэдэвт бүтээлд өгсөн санал, дүгнэлт, шүүмж зэргийг багтаалаа. “Орос, монгол нэр томьёоны бүтэц утга зүйн харьцуулсан судалгаа” сэдвээр 2000 онд шинжлэх ухааны докторын ажил бичсэн нь хэл шинжлэлийн түүхэнд томоохон ахиц гаргасан бүтээл хэмээн эрдэмтэн судлаачид санал нэгтэй үнэлсэн байдгийг энэ хэсгээс харж болно. Тав дахь “Хэлсэн үг, дурсамж, ярилцлага” хэсэгт зохиогчийн хувийн архивд хадгалагдаж байсан шинжлэх ухааны докторын зэрэг хамгаалахдаа хэлсэн үг, өөрийнх нь хувьд хамгийн эрхэм хүндтэй шагнал болох Б.Ринчений нэрэмжит шагнал авахдаа хэлсэн үг болон бага насны тухай дурсамж, мөн энэ удаагийн цувралаар эрхэм мэргэжил нэгт нөхөд, хамтран зүтгэгч нар, дараа үеийн эрдэмтэн судлаачид, номыг үзэгч хэн бүхэнтэй учран золгож уулзан хөөрөлдөж буй агшныг буулгасан ярилцлагыг сийрүүлэн оруулав. Номын төгсгөлд профессор О.Адьяагийн бүтээлийг жагсаалтыг хавсаргав.